Memurları temsilen yetkili sendikaların yapmış olduğu toplu iş sözleşmeleri sonucunda sosyal, demokratik, özlük ve mali hakların daha iyi koşullara evrilmesi beklenir. Ancak 2012 yılından bu yana yapılan başarısız toplu sözleşmeler sonucunda memurun alım gücünün, sosyal haklarının ve refahının her sözleşmeden sonra giderek düştüğü su götürmez bir gerçektir. Bir dönemin orta direği olarak ifade edilen memur kesimi artık resmi rakamlara göre yoksul bile sayılamaz haldedir.
Yapılan son toplu sözleşme ile “kazanımlarımız” diyerek kitapçık yayınlayan yetkili konfederasyon (Memursen) yıllardır devam eden bir tiyatronun tarafıdır. Kazananı ve kaybedeni daha taraflar masaya oturmadan belli olan bu oyunda kaybeden hep kamu emekçileri olmuştur. Sağlık çalışanları hak ve mücadele derneği (SAHADER) toplu sözleşme araştırma komisyonunda Behiye Civelek ve Gonca Koçak’ın başkanımız Abdurrahman Aktürk’le beraber yürüttüğü çalışma sonucunda yapılan toplu sözleşmenin kopyala-yapıştır bir metinden oluştuğunu yapılan tüm toplu sözleşmeleri inceleyerek ortaya çıkarmıştır.
Sağlık ve sosyal iş kolu özelinde yapılan araştırmaya göre yapılan sözleşmenin %60’lık kısmının birebir aynı ya da minimal değişiklerle tekrar ettiği belirlenmiştir. Bu durumun ışığında yapılan toplu sözleşme sonuçlarını tarihi kazanım olarak duyuran yetkili sendikanın aslında tarihi bir tiyatronun figüranı olduğu ortaya çıkmıştır. Sabit ek ödemenin aylıklarla beraber ödenmesi, vekaleten görev yürütenlerin fark ücreti alması, özellikli birimlerin ek ödemesi, yemek ücretleri gibi 25 maddede hiç bir değişiklik olmadan sürekli kendini tekrar eden metinlerden oluştuğu belirlenmiştir.
Toplu sözleşme fiyaskoları bununla da bitmemiştir .Uzun yıllardır çalışma yapılacak diye başlanan metinlerin hiç değişiklik olmadan sözleşmelerde yer bulduğu tespit edilmiştir. Sağlık tesislerinde ihtiyaç halinde göreve davet anlamına gelen icap nöbetleri için çalışma yapılacağı tam 7 yıl önce toplu sözleşme masasında yer almış ve hiç değişmeden diğer toplu sözleşmelere kopyalanmıştır. Yönetmelik ve kanunlarda filli karşılığı olmayan ve esas işi yapanların yardımcı sağlık personeli olarak geçen metinlerin düzeltilmesi için çalışma yapılacağı tam üç yıl önce vaat edilmişti ancak “yardımcı” ibaresinin metinden çıkarılması bile sağlanamamıştır.Belirttiğimiz maddeler ve diğer maddelerin değişmesi bir yana ,toplu sözleşme masasının bir mücadele ve hak arama masası olmak yerine çay kahve içilen bir masadan ibaret olduğu metinler karşılaştırıldığında ortaya çıkarılmıştır.
Milyonlarca memurun özlük ve mali haklarının belirlendiği toplu sözleşme süreci kazanım adı altında bir kandırmacanın yaşandığı süreçten ileri gelmektedir. 112 çalışanları için yapılan ek ödeme puan güncellemesi ile normal servislerden 300 – 400 lira daha fazla ödeme alması büyük bir lütuf gibi sunuluyor. En az iki yıl ekstra eğitim alıp uzman olan hemşirenin lisans mezunu birine göre 200 Türk lirası fark alması bir kazanım gibi sunuluyor. Her yıl için aylık yüz lira; bilime, gayrete, uykusuz tez hazırlama gecelerine değersiz demekle aynı şeydir. Benzer biçimde çevre sağlığı ve tütün denetimleri yapan personele güya yaptıkları iş için %5 ek ödeme verileceği söyleniyor ederine bakıldığı zaman yine 150-200 Türk lirası ettiği açığa çıkmaktadır. Bunun gibi sağlık meslek çalışanlarının emeği, risk maruziyetiyle adeta alay edildiği bir metin önümüze yıllardır toplu sözleşme diye getiriliyor.
Sağlık meslek çalışanlarına verilen 70 liralık giyim yardımına, nöbet ücretine alınan beş liralık farka itiraz edeceğine övünerek ulusal mecralarda haber yaptıran bu sendika bizleri temsil etmekten uzaktır. Sağlık emekçileri celladına aşık olmaktan vazgeçmelidir.
Toplu sözleşmede kopyalanan metinler ve referans
Haber: Cumhuriyet
