Sağlık çalışanları hak ve mücadele derneği (SAHADER) olarak sahadan birçok kişi ile yaptığımız araştırma sonucunda, aile sağlığı merkezleri komisyonumuzca (Halime Bayraktar, Hatice Erdoğan, Gonca Koçak ve Filiz Aksu) hazırlanan raporu geçtiğimiz günlerde Sayın  Zeliha Aksaz Şahbaz ve Aylin Yaman’a sunduk. Kamuoyu ile sizin vasıtanızla sunma imkanı bulmuş olacağız.

Öncelikle Asmler için şuanda ciddi bir yer temini problemi bulunmaktadır. Özellikle deprem bölgesinde uygun olmayan, fiziki koşulları yetersiz bir çok hizmet veren merkez vardır. Çözüme ilk adım olarak bakanlık bu bölgeye ayrı bir ihtimam göstermelidir. Öte yandan ilçelerde bulunan aile sağlığı merkezleri dışında kalan yerlerde maalesef kiralama yoluyla yer temini sağlanmaya çalışılmaktadır. Kiraların nasıl arttığı herkesin malumu, verilen ödenekler yetersiz kalmaktadır. Bakanlık kamuya hizmet veren bu merkezleri bir an önce fiziki koşulları yeterli kamu binalarına taşımalı ve aile sağlığı merkezlerini kira derdinden kurtarmalıdır.

Aile sağlığı merkezlerinde tüm giderlerin ödenmesi amacıyla verilen cari ödeme kalemi maalesef büyük problemlere neden olmaktadır. Merkezin tıbbi malzeme, temizlik malzemesi, kira gideri gibi kalemlerinin bu ödemeden yapılması istenmektedir. Şehir merkezlerinde tipine (a,b,c, grupsuz) göre verilen bu ödeme çoğu zaman yetersiz kalmaktadır. Bu durum ışıkları yakılmayan, ısıtılması yapılmayan merkezler oluşturulmasına neden olmaktadır. Masraf gideri olmasın diye tuvalet kağıdı girmeyen, işlem sonrası ellerini kurulamak için kağıt havlu yüzü görmeyen merkezlerin olduğu bizlere aktarılan bilgiler arasındadır. Bu durumun çözümü için ortak giderlerin (temizlik, kira, ısınma, klima, tıbbi ve sarf malzemeler…) kamu tarafından belirlenerek temin edilmesi, aile hekimleri ve aile sağlığı çalışanlarının girmiş olduğu bu girdaptan çıkarılması gerekmektedir.

Aile sağlığı merkezlerinde çalışanlar nüfusa göre ücretlendirme karşılığı çalışmaktadır. Belirli kurallara bağlanan bu çalışma şeklinde yeni açılan bir birim sonucunda nüfusu düşen aile hekimi ve aile sağlığı çalışanları ücretleri üzerinden kayıp yaşamaktadır. Aile hekimi ve sağlık çalışanlarına nüfusla orantılı ödeme şeklinden vazgeçilmelidir. Tavan ödeme olarak lanse edilen 4000’den fazla kişiye verilen hizmetin karşılığının olmaması kabul edilebilir bir uygulama değildir.

Ceza uygulamaları çok farklı bir spektruma sahip. İzin aldığınız zaman farklı bir ücret kesintisi, yerinize vekalet edecek birini bulamadığınızda farklı bir kesinti söz konusudur. Ücret kaybına uğramadan izin yapmak mümkün değil. Bunun yanı sıra aşı konusunda red edenden yazılı belge almazsanız yine ceza alıyorsunuz. Gebe izlemini 14.haftaya kadar yapmanız beklenen sistemde kişi saklar söylemez davet üzere gelmezse ceza yine çalışanlara kesiliyor. Halk sağlığı söz konusu ancak halka herhangi bir yaptırım uygulanmaz iken, aile hekimine ve sağlık meslek çalışanına kolayca ceza kesilebiliyor oluşu adil değildir.

Konuyla ilgili SAHADER tarafından hazırlanan ve bir çok ayrıntının yer aldığı rapora aşağıdan erişebilirsiniz. Kurtarıcı olarak görülen aile sağlığı merkezlerini kurtarılmaya ihtiyacı olduğu apaçık ortadadır. Sayın sağlık bakanından beklentimiz, sürdürülebilir önlemler alınarak aile sağlığı merkezlerinin güçlendirilmesidir.

Haber: https://www.saglikpersonelihaber.net/asmler-kurtarici-mi-kurtarilmaya-mi-muhtac

Ayrıntılı rapor

Aile Sağlığı Merkezlerinde Yaşanan Sorunlar ve Çözüm Önerileri